Μια ματαίωση-κόλαφος για τη διευθύντρια της Πινακοθήκης
Μετά απ’ όσα συνέβησαν την προηγούμενη εβδομάδα στην Εθνική Πινακοθήκη η Εταιρεία Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης (ΕΕΙΤ) ανακοίνωσε χθες ότι αποφάσισε τη ματαίωση της παρουσίασης του συλλογικού τόμου «Η Τέχνη στην Ελλάδα: Το θεσμικό πλαίσιο μετά το 1945» που είχε προγραμματίσει να πραγματοποιήσει στον χώρο του Eteron την ερχόμενη Πέμπτη στις 19.00, υπό την επιμέλεια της καθηγήτριας της Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Αρετής Αδαμοπούλου και με ομιλητές την καλλιτεχνική διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης και ιστορικό Τέχνης Συραγώ Τσιάρα και τους πανεπιστημιακούς Νίκο Δασκαλοθανάση (καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης στην ΑΣΚΤ) και Ευγένιο Ματθιόπουλο (καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης). Στο σχετικό κείμενο που κοινοποίησε το Δ.Σ. της ΕΕΙΤ συνδέει την απόφασή του με την «απομάκρυνση από την έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης έργων που δέχτηκαν βανδαλισμό με τη δικαιολογία της “ασφάλειας” των έργων και των εργαζομένων» κρίνοντας ότι «αποτελεί απόφαση ενδοτική προς τις φασίζουσες συμπεριφορές και τη θρησκευτική μισαλλοδοξία, ότι λογοκρίνει ευθέως έκθεση και καλλιτέχνες και, τέλος, ότι προσβάλλει τον ίδιο τον θεσμό της Εθνικής Πινακοθήκης.
Η απόφαση αυτή», συνεχίζει η ΕΕΙΤ στην ανακοίνωσή της «ευθυγραμμίζεται με τη στάση του Υπουργείου να ενθαρρύνει και να νομιμοποιεί τέτοιες συμπεριφορές, σε μια ευρύτερη συγκυρία όπου πληθαίνουν οι επιθέσεις ενάντια στην καλλιτεχνική παραγωγή και στους καλλιτέχνες/στις καλλιτέχνιδες». Και εξηγεί ότι ανακοινώνει τη ματαίωση της εκδήλωσης «διότι εκτιμά ότι η συγκεκριμένη εκδήλωση με τη δεδομένη σύνθεση ομιλητών, η οποία αποφασίστηκε πολύ πριν τα τελευταία γεγονότα στην ΕΠΜΑΣ, δεν θα συμβάλλει στην ουσιαστική ανάδειξη της σημασίας των μελετών του τόμου». Δεσμεύεται τέλος να «επιδιώξει άμεσα τον επαναπρογραμματισμό της εκδήλωσης αυτής καθώς θεωρεί ιδιαίτερα κρίσιμη τη συζήτηση για τον ρόλο των θεσμών στη διαμόρφωση της τέχνης στην Ελλάδα, όπως αναδεικνύεται και από τα πρόσφατα γεγονότα».
Περισσότερο κι από σαφές είναι ότι βασικό ρόλο για την απόφαση ματαίωσης της εκδήλωσης έπαιξε η παρουσία της κ. Τσιάρα μεταξύ των ομιλητών της εκδήλωσης, αφού άλλωστε σ’ εκείνην απευθύνεται το σχόλιο της ΕΕΙΤ ότι η απομάκρυνση των έργων του Χριστόφορου Κατσαδιώτη «με τη δικαιολογία της “ασφάλειας” των έργων και των εργαζομένων αποτελεί απόφαση ενδοτική [...]».
Αυτή είναι και η πρώτη τόσο ηχηρή αντίδραση του χώρου περί τα εικαστικά, του «σιναφιού» της κ. Τσιάρα δηλαδή, όχι μόνον έναντι της στάσης που κράτησε το ΥΠΠΟ αλλά και έναντι της ιδίας και της επιλογής της.
- altersyros: ΠΑΡΑΘΕΤΟΥΜΕ ολόκληρη την ανακοίνωση της Εταιρείας Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης
Ανακοίνωση σχετικά με τη ματαίωση της παρουσίασης του βιβλίου Η Τέχνη στην Ελλάδα: Το θεσμικό πλαίσιο μετά το 1945
Συγκέντρωση για να επανεκτεθούν τα βανδαλισμένα έργα στην Πινακοθήκη
Η Πρωτοβουλία Εναντίον της Λογοκρισίας καλεί σε συγκέντρωση την Πέμπτη
Κάλεσμα μεθαύριο, Πέμπτη, στις 17.00, για συγκέντρωση διαμαρτυρίας μπροστά στην Εθνική Πινακοθήκη, απευθύνει η Πρωτοβουλία Εναντίον της Λογοκρισίας, στην οποία συμμετέχουν, συνυπογράφοντας το κείμενο της διαμαρτυρίας πολλοί φορείς και σωματεία εργαζομένων στον Σύγχρονο Πολιτισμό.
Οι διοργανωτές ζητούν:
- Να επανεκτεθούν αμέσως τα βανδαλισμένα έργα στην Πινακοθήκη
Εδώ και 10 μέρες ο τοίχος της Πινακοθήκης, εκεί που ήταν τα «βλάσφημα» έργα του Χριστόφορου Κατσαδιώτη, χάσκει κενός. Κάθε μέρα που περνάει έτσι αποτελεί μια έμπρακτη επιβράβευση της επίθεσης του βάνδαλου ακροδεξιού βουλευτή. Ο ακροδεξιός σκοταδισμός και ο φόβος δεν πρέπει να νικήσουν. Τα έργα πρέπει να επανέλθουν αμέσως.
Δυστυχώς, η αόριστη διατύπωση της Πινακοθήκης «εξετάζονται με τη συμβολή ειδικών οι όροι και οι προϋποθέσεις της ασφαλούς επανέκθεσής τους» δεν εγγυάται τίποτα, με όσο καλή διάθεση και να τη διαβάσει κανείς. Αντίθετα, δημιουργεί τον φόβο ότι το θέμα μπορεί να παραπεμφθεί στις (ελληνικές βεβαίως) καλένδες και τα έργα να μην επανεκτεθούν ποτέ.
Τα έργα πρέπει να επανέλθουν αμέσως. Θα το ζητήσουμε την Πέμπτη 27 Μαρτίου, στις 5:00 το απόγευμα, με συγκέντρωση έξω από την Πινακοθήκη.
Ακολουθεί το κάλεσμα στη συγκέντρωση:
"Η αποκαθήλωση έργων τέχνης από ένα μουσείο συνιστά ήττα της ελευθερίας της τέχνης, της ελευθερίας της έκφρασης, της ελευθερίας συνολικά. Και, ακόμα, ήττα της δυνατότητάς μας να συμβιώνουμε ειρηνικά, διαφωνώντας συντεταγμένα. Ας σκεφτούμε τι θα συνέβαινε αν τέτοιες πρακτικές επικρατούσαν: κανένας και καμία δεν θα μπορούσε να μιλήσει ή να εκφραστεί ελεύθερα καλλιτεχνικά από τον φόβο των αντιδράσεων.
Για τον λόγο αυτό, είναι ζωτική ανάγκη για τη δημοκρατία τα βανδαλισμένα έργα του Χριστόφορου Κατσαδιώτη να επανέλθουν στη θέση τους. Χθες έπρεπε να έχει γίνει αυτό. Κι αφού δεν έγινε, πρέπει σήμερα. Κυριολεκτούμε: αμέσως, χωρίς καθυστέρηση και χωρίς περιστροφές. Διατυπώσεις του τύπου «εξετάζονται με τη συμβολή ειδικών οι όροι και οι προϋποθέσεις της ασφαλούς επανέκθεσής τους» ενέχουν τον κίνδυνο της παραπομπής στις ελληνικές καλένδες, ώστε να ξεχαστεί το θέμα.
Δεν ξεχνάμε ότι η περιπέτεια των έργων του Χριστόφορου Κατσαδιώτη είναι μία πολύ σοβαρή, αλλά όχι η μοναδική, περίπτωση στο πλαίσιο μιας γενικότερης στρατηγικής επιθέσεων ακροδεξιών εναντίον της σύγχρονης τέχνης. Το ζήσαμε –ενδεικτικά λίγα μόνο από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα– με την αποκαθήλωση της «ροζ σημαίας» της Γεωργίας Λαλέ από το προξενείο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, τη διαρκή λογοκρισία που αντιμετωπίζει το ντοκιμαντέρ «Αδέσποτα κορμιά» της Ελίνας Ψύκου, τις απειλές που υφίσταται ο stand-up κωμικός Χριστόφορος Ζαραλίκος.
Το γεγονός ότι η Εθνική Πινακοθήκη συνιστά δημόσιο ίδρυμα, καθώς καιτο ότι η αποκαθήλωση έρχεται ως επακόλουθο μια βίαιης επίθεσης, συνιστώντας έμπρακτη επιβράβευσή της, καθιστά ακόμη πιο εμφατική αυτή την ανάγκη.
Αν θριαμβεύσει η λογοκρισία, η δημοκρατία χάνει. Ή «η τέχνη είναι ελεύθερη», όπως απλά γράφει το Σύνταγμά μας, ή δεν είναι. Ή κατά μια παλιά ρήση, «ή το Σύνταγμα είναι κανόνες ή δεν είναι τίποτε».
Να επιστρέψουν αμέσως τα έργα στην Πινακοθήκη. Η δημοκρατία να νικήσει τη λογοκρισία, τον φόβο και τον ακροδεξιό σκοταδισμό.
Για τον λόγο αυτό απευθύνουμε κάλεσμα μπροστά στη Πινακοθήκη την ερχόμενη Πέμπτη 27 Μαρτίου στις 5 το απόγευμα. Εκεί θα «εκθέσουμε» 30 περιστατικά εικαστικής λογοκρισίας που έχουν καταγραφεί ως σήμερα από ερευνητικό πρόγραμμα του Παντείου Πανεπιστημίου.
Η κυβέρνηση, το υπουργείο και η Εθνική Πινακοθήκη πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Το ίδιο η καθεμία και ο κάθε δημοκράτης πολίτης. Η συντεταγμένη πολιτεία οφείλει να κάνει αυτό που επιτάσσει συνταγματικά ο ρόλος της: να διασφαλίσει την ελευθερία στην έκφραση".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου