«Δες ρε έναν άντρακλα που περνάει»: Άλλη μια Κυριακή στην περιοχή των Εξαρχείων

Ο Ηλίας Γ., μέλος του ΛΟΑΤΚΙ+ και αντιφασιστικού κινήματος δέχθηκε την Κυριακή 23 Αυγούστου ομοφοβική φραστική επίθεση από διμοιρία των ΜΑΤ στα Εξάρχεια. Συνελήφθη και οδηγήθηκε στο Αστυνομικό Τμήμα Εξαρχείων, επειδή ζήτησε τον λόγο για σχόλια που του απηύθυναν οι αστυνομικοί, όπως «δες έναν άντρακλα που περνάει». Όταν εκείνος αντέδρασε λέγοντας ότι αυτό αντιτίθεται στον αντιρατσιστικό νόμο, του απέδωσαν κατηγορίες για απειλή και εξύβριση.Ο Γιώργος Ζήσης, δικηγόρος του Ηλία Γ. και ο Κωνσταντίνος Μαουσίδης Ζηργάνος, αυτόπτης μάρτυρας του περιστατικού και δικηγόρος, μιλούν στο ΤΡΡ για τα όσα συνέβησαν. 

Η περίπτωση του Ηλία Γ. είναι ακόμη μια υπόθεση που έρχεται να προστεθεί στη σεξιστική και ομοφοβική συμπεριφορά της Αστυνομίας στην περιοχή των Εξαρχείων. Παρόμοια περιστατικά που αφορούν στην παρενόχληση θηλυκοτήτων και ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων έχουν σημειωθεί άλλωστε και στο παρελθόν, με κατοίκους και συλλογικότητες να διαμαρτύρονται έντονα, κάνοντας παρεμβάσεις ή πορείες προκειμένου να επισημάνουν το πρόβλημα.

Σύμφωνα με τον δικηγόρο του Ηλία Γ. την Κυριακή περίπου στις 16:45 ο Ηλίας δέχτηκε μια παρόμοια ρατσιστική, σεξιστική και ομοφοβική αντιμετώπιση από άνδρες των ΜΑΤ στη διασταύρωση των οδών Βαλτετσίου και Τρικούπη όπου σταθμεύει μόνιμα μια διμοιρία. «Πριν ο Ηλίας φτάσει στη διασταύρωση συνειδητοποίησε ότι κάποιοι από τους Αστυνομικούς τον έδειχναν και γελούσαν, μιλούσε ο ένας στον άλλο και έλεγε ‘’κοίτα ρε ποιος περνάει, δες ρε έναν άντρακλα που περνάει, κοίτα ρε θα χάσεις το θέαμα’’.

Ο Ηλίας φτάνοντας κοντά τους ρώτησε αν συμβαίνει κάτι και αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα, για να λάβει την απάντηση ‘’δεν απευθυνόμαστε σε εσάς’’. Τους είπε ‘’Μα με κοροϊδεύετε τόση ώρα. Δεν γίνεται στο 2020 να περπατάει ένας άνθρωπος στο δρόμο και να σχολιάζουν την ομοφυλοφιλία του, την ταυτότητα και την έκφραση φύλου του ή το πώς ντύνεται. Αυτό που κάνετε αντιτίθεται στον αντιρατσιστικό νόμο, είναι αυτεπάγγελτο αδίκημα και δεν είναι δυνατόν να δέχομαι τέτοιου είδους κακοποίηση από Αστυνομικά όργανα που υποτίθεται πως βρίσκονται εδώ για να με προφυλάσσουν ακριβώς από αυτού του είδους τις λεκτικές επιθέσεις. Θα ήθελα τα ονόματα σας προκειμένου να απευθυνθώ στους ανωτέρους σας γι’ αυτό που συμβαίνει’’. Κατόπιν κάλεσαν τον επικεφαλής της διμοιρίας και ο Ηλίας εξήγησε τι συνέβη, εξηγεί στο ΤΤΡ ο Γιώργος Ζήσης περιγράφοντας την αρχή του περιστατικού.

Η συνέχεια είναι ενδεικτική για το τι συμβαίνει όταν ένας άνθρωπος αποφασίζει να αντιδράσει στην αυθαιρεσία των Αστυνομικών δυνάμεων. «Ο επικεφαλής της διμοιρίας όταν του ζητήθηκαν τα στοιχεία των ανδρών που τον χλεύαζαν του απάντησε πως δεν μπορούν να δοθούν, διότι πρέπει να κάνει αίτηση. Ο Ηλίας συμφώνησε και τους είπε πως θα καταγράψει τον αριθμό κυκλοφορίας της κλούβας, την ημερομηνία και την ώρα για να μπορεί να βρεθεί ποιοι ήταν σε υπηρεσία εκείνη τη στιγμή. Μόλις έβγαλε το κινητό του ο επικεφαλής διέταξε να του κάνουν έλεγχο.

Έδωσε την ταυτότητα του την οποία κουβαλούσε επάνω του, του έκαναν σωματικό έλεγχο και του έψαξαν την τσάντα τόσο εξονυχιστικά που έσκισαν μέχρι και τη φόδρα προκειμένου να βρουν κάτι για να τον συλλάβουν. Δεν βρέθηκε όμως τίποτα. Παρόλα αυτά του είπαν να περιμένει λίγο και του ανακοίνωσαν πως θα προσαχθεί και θα υποβληθεί μήνυση εναντίον του για απειλή και εξύβριση, ενώ προηγουμένως τους άκουγε να διαπραγματεύονται και να συζητάνε για το ‘’αν αξίζει να ασχοληθούν μαζί του ή όχι’’ και να αναρωτιούνται ποιος απ’ όλους θα πάει για τη μήνυση». Η δικογραφία που σχηματίστηκε σε βάρος του Ηλία Γ. αναφέρει μόνο το εξής: «Άγνωστος άνδρας περπατούσε μπροστά μας, μας ρώτησε γιατί τον κοιτάμε και αίφνης άρχισε να φωνάζει ‘’ναι, εγώ είμαι πούστης, εγώ μπορώ να το λέω αλλά εσύ δεν έχεις κανένα δικαίωμα να μου το λες. Θα δείτε τι θα σας κάνω’’».

Όπως εξηγεί ο Γιώργος Ζήσης «Αυτή είναι η κατάθεση του ενός αστυνομικού που τελικά πήγε στο Αστυνομικό Τμήμα Εξαρχείων. Η εξύβριση και η απειλή όμως δεν εξηγείται πουθενά πώς στοιχειοθετήθηκαν. Εξύβριση δεν υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας που το επιβεβαιώνει αυτό. Για την απειλή, όπως καταλαβαίνουμε, το ‘’θα ήθελα να απευθυνθώ στους ανωτέρους σας’’ παραφράστηκε σε ‘’θα δείτε τι θα σας κάνω’’. Δεν εξηγήθηκε πουθενά πώς ο Αστυνομικός ένιωσε πραγματικό τρόμο και φόβο ώστε να στοιχειοθετηθεί η απειλή ή πώς 7 Αστυνομικοί των ΜΑΤ με βαρύ εξοπλισμό φοβήθηκαν πως ένα παιδί 22 χρονών θα τους κάνει κάτι, ενώ ήδη τον είχαν ψάξει και δεν είχαν βρει τίποτα επάνω του. Επίσης κανείς δεν καταλαβαίνει γιατί κατέθεσε μόνο ο ένας αστυνομικός. Ποιον απείλησε και ποιον εξύβρισε; Έναν τελικά ή όλους; Ούτε ο επικεφαλής της διμοιρίας κατέθεσε, ούτε προτάθηκε κάποιος άλλος μάρτυρας, και φυσικά δεν παρουσιάστηκαν και στο δικαστήριο».

Σύμφωνα με τα όσα καταγγέλλει ο δικηγόρος του ακτιβιστή «Τον μετέφεραν στο ΑΤ Εξαρχείων και τον έβαλαν πρώτα σε ένα κελί το οποίο ήταν χωρίς παράθυρο, χωρίς φως, και ο Ηλίας έβλεπε ανάβοντας έναν αναπτήρα. Μέσα σε αυτό το χώρο που ήταν φανερά βρώμικος και με δυσοσμία αποχέτευσης υπήρχαν δυο τσίγκινα παγκάκια με δυο πάρα πολύ βρώμικες κουβέρτες που χρησιμεύουν ως κρεβάτια, η τουαλέτα στον χώρο ήταν μέχρι επάνω με λύματα, ο νεροχύτης ήταν σπασμένος και δεν υπήρχε βρύση. Δεν μπορούσε να αναπνεύσει και όλα αυτά τα έβλεπε με τον αναπτήρα. Μετά από μια ώρα έντονων διαμαρτυριών τον πήραν από εκεί και τον έβαλαν σε ένα αυτοσχέδιο κρατητήριο που έχουν δημιουργήσει, στις σκάλες που οδηγούν κάτω στα κρατητήρια. Τον είχαν στον χώρο ανάμεσα στις πόρτες που χωρίζουν το υπόλοιπο αστυνομικό τμήμα από τα κρατητήρια. Κοιμήθηκε δηλαδή στις σκάλες, σε ένα τμήμα στο οποίο δεν φορούσε κανείς μάσκα και γάντια. Αυτό το διαπίστωσα κι εγώ πηγαίνοντας. Από τις 9 μέχρι τις 10 το βράδυ της Κυριακής που παρέμεινα εκεί, οι μόνοι που φορούσαν μάσκα ήμασταν εγώ και ο Ηλίας».

Ολόκληρη η δήλωση του Ηλία Γ.:

 

«Την 23η Αυγούστου του 2020, ημέρα Κυριακή και ώρα 16:46 περπατούσα επί της οδού Βαλτετσίου με τελικό προορισμό την οικία μου. Στη συμβολή των οδών Βαλτετσίου και Χαριλάου Τρικούπη βρισκόταν σταθμευμένο αστυνομικό όχημα, ενώ εκτός αυτού έξι αστυνομικά όργανα των ΜΑΤ.
Προτού προσεγγίσω τη διασταύρωση παρατήρησα ότι δύο εκ των ανωτέρω οργάνων με κοιτούσαν επίμονα, ενώ ταυτόχρονα γελούσαν και έκαναν νόημα στους λοιπούς παρευβρισκόμενους συναδέλφους τους να με παρατηρήσουν και εκείνοι. Πλησιάζοντας, αφού αναπόφευκτα έπρεπε να διασχίσω το σημείο που βρίσκονταν προκειμένου να φτάσω στον προορισμό μου, οι πρώτοι δύο αστυνομικοί ξεκίνησαν έντονα να γελούν εις βάρος μου, λέγοντας στους συναδέλφους τους «γυρίστε, ρε, να δείτε τι φοράει. Μαλάκες, θα χάσετε το θέαμα. Δείτε έναν άντρακλα που περνάει, ρε, δείτε». Στην ομοφοβική, σεξιστική και ρατσιστική επίθεση που εκείνη τη στιγμή ένιωσα να υφίσταμαι, αντέδρασα λεκτικά, ρωτώντας τι ακριβώς συμβαίνει. Εκείνοι αποκρίθηκαν πως δεν απευθύνονταν σε εμένα, ενώ δεν υπήρχε άνθρωπος εκεί, με εμφανή ειρωνεία. Καθώς δεν είναι η πρώτη φορά που, λόγω της σεξουαλικότητάς μου, αλλά και της εμφάνισής μου ως ανοιχτά ομοφυλόφιλου ατόμου, έχω γίνει δέκτης ομοφοβικών, σεξιστικών, ρατσιστικών και σωματικών επιθέσεων, είπα στα αστυνομικά όργανα, σε ήρεμο τόνο, ότι άκουσα τους σχολιασμούς τους σχετικά με την εμφάνισή μου, αλλά και το σεξουαλικό μου προσανατολισμό και ότι είναι ανεπίτρεπτο στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής χώρας που σέβεται και προασπίζεται τα δικαιώματα του κάθε πολίτη που υφίσταται προσβολή, εν έτη 2020, ένα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομο να χλευάζεται κατά αυτόν τον απαράδεκτα προσβλητικό τρόπο και, μάλιστα, από κρατικά όργανα που υποχρέωση έχουν να προστατεύουν τους πολίτες και όχι να τους κακοποιούν, κάτι που, σε κάθε περίπτωση, αντίκειται πρωτίστως στο Σύνταγμα και ειδικότερα στις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα και του Αντιρατσιστικού Νόμου 4285/2014.
Αφού ο χλευασμός απέναντί μου συνεχίστηκε αμείωτος, ζήτησα τα στοιχεία τους προκειμένου να κινηθώ νομικά. Τότε, ένας αστυνομικός μου ζήτησε να περιμένω τον ανώτερό του για να εκθέσω σε αυτόν ό,τι πρόβλημα αντιμετώπιζα. Όταν ο τελευταίος κατέφθασε, του εξήγησα με κάθε λεπτομέρεια το περιστατικό της λεκτικής κακοποίησης που υπέστην, συμπληρώνοντας πως η ομοφυλοφιλία μου δεν επιτρέπει σε κανέναν να με αντιμετωπίζει ως υποδεέστερο άτομο, να με χλευάζει και να μου επιτίθεται λεκτικά. Τόνισα, μάλιστα, ότι έχω κουραστεί να αντιμετωπίζω τέτοιες συμπεριφορές, φαινόμενο συχνό στην καθημερινότητά μου, και ειδικά από ανθρώπους που υπηρετούν στην αστυνομία και τα σώματα ασφαλείας, τα οποία, αντί να με προπηλακίζουν, έχουν ιδιαίτερο καθήκον να με προστατεύουν. Εκείνος έδωσε εντολή να προβούν στον σωματικό μου έλεγχο, συνεχίζοντας και συντηρώντας τον προς το πρόσωπό μου χλευασμό, ο οποίος εντάθηκε, αφού, συνομιλώντας μεταξύ τους, αναρωτιόντουσαν φωναχτά «να τον συλλάβουμε;», «έλα, θα το παίξουμε αμπεμπαμπλόμ», «όχι, καλύτερα κορώνα – γράμματα». Να σημειωθεί πως κατά τη διάρκεια του ελέγχου, αφού έλεγξαν και το περιεχόμενο της τσάντας μου, έσκισαν μέχρι και την εσωτερική της φόδρα, σε μία απέλπιδα προσπάθεια να βρουν κάτι να με ενοχοποιήσουν. Όταν αυτό δεν κατέστη εφικτό, με συνέλαβαν, με οδήγησαν στο Α.Τ. Εξαρχείων, με μήνυσαν για εξύβριση και απειλή και με οδήγησαν στο κρατητήριο. Ο χώρος κράτησης ήταν απάνθρωπος. Υπήρχαν δύο σιδερένια παγκάκια, επί των οποίων βρισκόταν σκουπίδια από φαγητά που πιθανόν είχαν παραγγείλει προηγούμενοι κρατούμενοι, χωρίς να έχει προηγηθεί η καθαριότητα του χώρου του κρατητηρίου, και στο βρόμικο πάτωμα στρωμένα δύο χαρτόκουτα. Στο ίδιο κρατητήριο υπήρχε ένας ακόμη χώρος, σε κατάσταση χειρότερη από τον προαναφερθέντα, ενώ η δυσοσμία ήταν τόσο ανυπόφορη που δεν μπορούσα να αναπνεύσω. Με τον αναπτήρα, μιας και δεν υπήρχε φως και λάμπες, πλησίασα την τουαλέτα, διαπιστώνοντας ότι η λεκάνη της ήταν βουλωμένη και ακάθαρτη, αλλά και ο νιπτήρας σπασμένος, χωρίς βρύση και τρεχούμενο νερό. Εκεί παρέμεινα μία ώρα και έπειτα από έντονη διαμαρτυρία για τις απαράδεκτες συνθήκες κράτησή μου, με οδήγησαν σε ένα πρόχειρο κρατητήριο, που δεν ήταν άλλο από τις σκάλες που οδηγούσαν στο υπόγειο του κτιρίου. Τις επόμενες 8 ώρες που ακολούθησαν παρέμεινα στις σκάλες, εξαντλημένος, μη δυνάμενος ούτε να καθίσω ούτε να ξαπλώσω.

Η αστυνομία με συνέλαβε επειδή υπερασπίστηκα τον εαυτό μου. Υπερασπίστηκα τον εαυτό μου απέναντι στη βία που οι ίδιοι μου άσκησαν, εκείνη τη βία που στοχεύει στην ταυτότητά μου ως ομοφυλόφιλο άτομο που κυκλοφορεί με ξανθά μαλλιά, ξανθό μουστάκι, κοντό σορτσάκι, πουκαμίσα, ψάθινο καπέλο και ψάθινα παπούτσια. Επειδή τόλμησα να κυκλοφορώ στην κοινωνία, να εκφράζομαι ακριβώς όπως αισθάνομαι και, εν τέλει, να υπάρχω. Με συνέλαβαν διότι αντέδρασα στην ομοφοβική, σεξιστική και ρατσιστική πραγματικότητά τους· αντέδρασα στο χλευασμό και την αδικία.

Η αστυνομία με συνέλαβε διότι δεν είμαι «άντρακλας».

Ευχαριστώ από καρδίας το δικηγόρο μου George D. Zinon, την κατ’ επιλογήν οικογένειά μου και όλα τα άτομα και τις συλλογικότητες, τόσο για τη φυσική όσο και την ηθική παρουσία τους».

Αστυνομικός παραδέχθηκε ότι έχουν γίνει χειρότερα «και αυτό δεν είναι τίποτα»

Ο Κωνσταντίνος Μαουσίδης Ζηργάνος, αυτόπτης μάρτυρας του περιστατικού και δικηγόρος, που δήλωσε ότι πρόκειται να καταθέσει μίλησε στο ΤΡΡ για τα όσα είδε το απόγευμα της Κυριακής κατά τη διάρκεια του περιστατικού και τόνισε πως ο Ηλίας Γ. δεν προκάλεσε τους αστυνομικούς, ενώ αντιθέτως δέχθηκε ομοφοβικά σχόλια. Ένας εκ των αστυνομικών είπε στον ίδιο και την αδελφή του που διαμαρτυρήθηκαν ότι στα Εξάρχεια έχουν γίνει χειρότερα, τονίζοντας χαρακτηριστικά πως «αυτό δεν είναι τίποτα» σε σύγκριση με άλλα περιστατικά.

«Το απόγευμα της Κυριακής καθόμουν στο μαγαζί στο μαγαζί Luxus στη Βαλτετσίου και Χ. Τρικούπη και εκεί κοντά είναι εγκατεστημένη μια κλούβα ΜΑΤ, βρισκόμουν σε απόσταση δέκα μέτρων από το σημείο που συνέβη το περιστατικό. Είδα ένα παιδί που είχε μη ετεροκανονική εμφάνιση για τα δεδομένα των αστυνομικών και όπως πλησίαζε, περνώντας τη Χαριλάου Τρικούπη, οι περισσότεροι από τη διμοιρία γύρισαν το κεφάλι και τον κοιτούσαν. Κάτι του είπαν το οποίο δεν το άκουσα και υπέπεσε στην αντίληψη μου ότι υπήρξαν παλαμάκια, κάτι το οποίο εκτιμώ ότι μπορεί να ήταν μια προσβλητική κίνηση προς την πλευρά του Ηλία.

Ο ίδιος το άκουσε και γύρισε και τους είπε “τι θέλετε, εγώ είμαι ό,τι είμαι και είναι δικό μου δικαίωμα, αυτό που κάνετε με προσβάλει, προσβάλει τα δικαιώματα μου και υπάρχει αντιρατσιστικός νόμος που το ορίζει ως έγκλημα αυτεπάγγελτα”. Εμείς ήμασταν 6-7 άτομα στο μαγαζί και εγώ είχα φάτσα προς τα εκεί, ακούω την αδερφή μου να λέει “τι κάνουνε τώρα στο παιδί”. Εγώ γελάω ειρωνικά προς έναν αστυνομικό που είχε ύφος τύπου “τι τραβάμε και εμείς τώρα”. Τους είπα ότι είμαι δικηγόρος και ότι αυτό που κάνουν εκείνη τη στιγμή είναι έργω εξύβριση.

Και οι αστυνομικοί που μιλούσαν με τον Ηλία και ο αστυνομικός που μιλούσε με εμάς, ισχυρίστηκαν ότι δεν κάνουν τίποτα. Μου ομολόγησε ο ίδιος ο αστυνομικός ότι έχουν κάνει πολύ χειρότερα πράγματα στα Εξάρχεια. Είπε δύο φορές σίγουρα ότι έχουν γίνει χειρότερα πράγματα και αυτό δεν είναι τίποτα. Ο Ηλίας τους ζήτησε τον αριθμό της βάρδιας τους και αν θυμάμαι καλά και τα ονόματα τους προκειμένου να υποβάλει μήνυση. Αυτό το σκηνικό διαρκεί κανένα δεκάλεπτο τον παίρνουν λίγο προς μέρος όπου εμείς δεν είχαμε καμία οπτική επαφή. Μετά από 10 – 15 λεπτά έρχεται ένα περιπολικό. Κάθεται λίγο και μετά τον παίρνουν και τον πάνε στο Α.Τ. Εξαρχείων, όπως έμαθα αργότερα».

Είδες να έχει επιθετική στάση προς τους αστυνομικούς;

Σε καμία περίπτωση. Όλη η διμοιρία καθόταν στη Χ. Τρικούπη και ακούστηκε να λένε κάτι για αυτόν, χωρίς εκείνος να τους έχει μιλήσει. Ο Ηλίας αντέδρασε κατόπιν των όσων του είπαν οι αστυνομικοί. Ο ίδιος φαινόταν εκνευρισμένος αλλά δεν έγινε επιθετικός. Φαινόταν ένας άνθρωπος που νόμιμα διεκδικούσε το δικαίωμα του να περπατάει στο δρόμο ανενόχλητος

Υπήρξε κάποια αντίδραση από πολίτες;

Όχι, ήταν Κυριακή απόγευμα και ο δρόμος ήταν ουσιαστικά άδειος. Οι μόνοι που αντιδράσαμε ήμασταν εγώ και η αδερφή μου, αν και αφού είχε τελειώσει το περιστατικό μας επικρότησε το διπλανό τραπέζι.

Προτίθεσαι να καταθέσεις σε περίπτωση που κληθείς;

Ναι αυτό σχεδιάζω και το συζήτησα με τον συνάδελφο Γιώργο Ζήση.

«Ο Ηλίας παραμένει δυνατός και μάχιμος»

Τη Δευτέρα 24 Αυγούστου, όταν ο Ηλίας επρόκειτο να περάσει τη διαδικασία του αυτοφώρου, το προαύλιο της Ευελπίδων μετά από κάλεσμα που είχε δημοσιευτεί από το βράδυ της Κυριακής, γέμισε από φεμινιστικές και αντιφασιστικές συλλογικότητες, ενώ η δικάσιμος πήρε αναβολή για σήμερα Τρίτη 25/8. Ο Ηλίας Γ. όπως λέει επιφυλάσσεται να κινηθεί κατά παντός υπευθύνου και να μην αφήσει το περιστατικό απλώς να περάσει.

Παρά την ψυχολογική και σωματική κούραση νιώθει χαρούμενος, τόσο για την αλληλεγγύη που δέχτηκε, όσο και για την αντίδραση του, αφού στον απόηχο του ζόφου που αποτελεί καθημερινότητα από την πλευρά της αστυνομίας στην περιοχή των Εξαρχείων, αυτό που έχει σημασία είναι πως στο τέλος ένας άνθρωπος δεν δείλιασε, αλλά αντέδρασε και διεκδίκησε την ορατότητα του, το δικαίωμα στην αυτονόητη αυτοδιάθεση της ύπαρξης. Όπως επισημαίνει ο δικηγόρος του «Ο Ηλίας αντιμετωπίστηκε ρατσιστικά, ομοφοβικά, σεξιστικά, και φυσικά υπέστη βία, όχι τη σωματική, αλλά ψυχολογική και λεκτική που δεν είναι καθόλου ασήμαντη, διότι πέρα από τα σχόλια υπάρχει και η κατάχρηση της εξουσίας. Παραμένει δυνατός και μάχιμος ως προς τις διεκδικήσεις του για να μπορεί να περπατάει ελεύθερος και περήφανος χωρίς να χλευάζεται ή να μειώνεται η προσωπικότητα του».

 

ΠΗΓΗ: thepressproject