04 Δεκεμβρίου 2024

Ακρίβεια στο ρεύμα: Επιδοτήσεις – φιλοδωρήματα και πραγματική φτώχεια

Πηγή: stormseeker/unsplash

Μοιράζοντας πινακάκια, ο Θόδωρος Σκυλακάκης, έσπευσε να πανηγυρίσει την περασμένη Πέμπτη 28 Νοεμβρίου σε συνέντευξή του περί μείωσης κατά 15% της λιανικής τιμής του ρεύματος κατά τους πρώτους 10 μήνες του 2024 σε σχέση με όλο το 2023, την ώρα που οι τιμές στην χονδρεμπορική αγορά ρεύματος έχουν εκτιναχθεί για μια ακόμα φορά στα ύψη.

Ο υπουργός ΠΕΝ έσπευσε, παράλληλα, να ανακοινώσει ότι η κυβέρνηση θα παρέμβει με επιδοτήσεις στο ρεύμα για τον Δεκέμβριο προκειμένου η αύξηση να μην περάσει στους λογαριασμούς των καταναλωτών.
Μόνο που η επιδότηση για τον μήνα Δεκέμβριο αναμένεται να είναι 1 με 2 λεπτά για τους οικιακούς καταναλωτές, ποσό που καταδεικνύει για μια ακόμα φορά την επικοινωνιακή και μόνο πρεμούρα της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της ακρίβειας.

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με τις τιμές που ανακοίνωσαν οι πάροχοι ενέργειας για τον Δεκέμβριο η μέση χρέωση διαμορφώνεται στα 17,5 λεπτά ανά κιλοβατώρα, καταγράφοντας αύξηση κατά 24% σε σχέση με τον Νοέμβριο.

Όλα  αυτά τα… «ωραία» που προβλήθηκαν «αμάσητα» από τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ, παρουσιάστηκαν παράλληλα με την έρευνα του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 2024 με θέμα «Διερεύνηση των επιδράσεων της ενεργειακής κρίσης 2021- 2022 στην ενεργειακή ένδεια των ελληνικών νοικοκυριών σε επίπεδο περιφερειών».

Οι επιστήμονες του ΚΕΠΕ στην ανάλυση των δυστοπικών δεδομένων που έκαναν για το κατά πόσο οι αυξήσεις στις τιμές των ενεργειακών προϊόντων είχαν σημαντική επίδραση στην επιβάρυνση των νοικοκυριών, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το κόστος θέρμανσης, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και επισημαίνουν ότι «η αντιμετώπιση του φαινομένου της ενεργειακής φτώχειας δεν θα πρέπει να βασίζεται αποκλειστικά σε εφήμερα μέτρα ανακούφισης των ευάλωτων καταναλωτών».

Και τα εφήμερα μέτρα ανακούφισης δεν είναι άλλα από τις επιδοτήσεις που κάθε φορά που η ακρίβεια σπάει ένα ακόμα ρεκόρ βγάζει από το μανίκι της η κυβέρνηση  μοιράζοντας φιλοδωρήματα μερικών σεντς.

Το ΚΕΠΕ στην έρευνά του βάζει την επιστημονική σφραγίδα του σε αυτό που γνωρίζει κάθε νοήμων πολίτης. Δηλαδή, ότι το βασικό αντίδοτο στην ακρίβεια, που παρακολουθεί αποχαυνωμένη η κυβέρνηση, είναι η αύξηση του εισοδήματος των πολιτών.

«Η στρατηγική στόχευση», αναφέρει στην έρευνά του το ΚΕΠΕ «θα πρέπει να εστιάζει από τη μια πλευρά στην αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και από την άλλη, σε δομικές αλλαγές που θα στοχεύουν στην ενεργειακή αναβάθμιση της οικονομίας (συμπεριλαμβανομένου του κτιριακού αποθέματος της χώρας) και την ενίσχυση και αναβάθμιση των ενεργειακών υποδομών (δίκτυα, διασυνδέσεις, αποθήκευση κλπ.), καθώς και την ενεργειακή συμπεριφορά των καταναλωτών (ενημέρωση και εκπαίδευση, εργαλεία ορθής διαχείρισης της κατανάλωσης, εξοικονόμηση, αυτοπαραγωγή ΑΠΕ, συμμετοχή σε ενεργειακούς συνεταιρισμούς κλπ.)».

Ιδιαίτερα καίρια είναι η ανάλυση που έκανε το ΚΕΠΕ ανά περιφέρεια της χώρας όπου αποκαλύπτονται οι περιοχές που έχουν στραγγαλιστεί εξαιτίας των εξαιρετικά μικρών εισοδημάτων με αποτέλεσμα να βιώνουν την ενεργειακή φτώχεια σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό. Και είναι καίρια καθώς στην πρώτη θέση βρίσκεται η περιφέρεια Αττικής όπου ζει, σχεδόν, ο μισός πληθυσμός της χώρας.

Οι επιστήμονες του ΚΕΠΕ βάσισαν αυτό το κεντρικό τους συμπέρασμα αναλύοντας τις τιμές της ενέργειας τη χρονική περίοδο 2018-2022 και την άκρως σημαντική επίδραση που είχαν στην επιβάρυνση των νοικοκυριών.

 Ιδιαίτερα καίρια είναι η ανάλυση που έκανε το ΚΕΠΕ ανά περιφέρεια της χώρας όπου αποκαλύπτονται οι περιοχές που έχουν στραγγαλιστεί εξαιτίας των εξαιρετικά μικρών εισοδημάτων με αποτέλεσμα να βιώνουν την ενεργειακή φτώχεια σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό. Και είναι καίρια καθώς στην πρώτη θέση βρίσκεται η περιφέρεια Αττικής όπου ζει, σχεδόν, ο μισός πληθυσμός της χώρας.

Τα στοιχεία που κάνει ότι δεν ξέρει η κυβέρνηση

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Έρευνας Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών (EU-SILC) 2023 της ΕΛΣΤΑΤ, ο πληθυσμός που βρισκόταν σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικό αποκλεισμό το 2022, που αποτελεί το έτος αναφοράς, ανήλθε στο 26,1% του πληθυσμού της χώρας, με το κατώφλι της φτώχειας να ανέρχεται στο ποσό των 6.030 ευρώ ετησίως για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και σε 12.663 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικες και δύο εξαρτώμενα παιδιά, ηλικίας κάτω των 14 ετών (ΕΛΣΤΑΤ, 2024).

Την ίδια ώρα το ποσοστό των νοικοκυριών με οικονομική αδυναμία για ικανοποιητική θέρμανση τον χειμώνα για το 2022 ανήλθε στο 19,2% του συνόλου. 

Μόνο που το ποσοστό των νοικοκυριών με οικονομική αδυναμία το 2022 για ικανοποιητική θέρμανση τον χειμώνα είναι υπερδιπλάσιο για τα φτωχά νοικοκυριά (39,7%), ενώ είναι χαμηλότερο στα μη φτωχά νοικοκυριά (14,4%).

Η ανάλυση των στοιχείων ανά περιφέρεια της χώρας αποκαλύπτει τον τεράστιο αριθμό των πολιτών που βρίσκεται σε οικονομική αδυναμία για να έχει μια ικανοποιητική θέρμανση.

Η περιφέρεια Αττικής παρουσιάζει στο σύνολο των νοικοκυριών τη μεγαλύτερη χειροτέρευση με το 20,9% των νοικοκυριών το 2022 να παρουσιάζει αδυναμία λόγω εισοδήματος και ακρίβειας να έχει ικανοποιητική θέρμανση, ποσοστό αυξημένο κατά 4,9%  συγκριτικά με το 2018 (16%).

Η περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ακολουθεί φτάνοντας στο 19,9% το 2022, με αύξηση του ποσοστού κατά 5,5% έναντι του 2018 (14,4%).

Όσον αφορά στα φτωχά νοικοκυριά, το 2022 η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας εξακολουθεί να παρουσιάζει το υψηλότερο ποσοστό νοικοκυριών που δηλώνει αδυναμία για ικανοποιητική θέρμανση τον χειμώνα φτάνοντας το 58,9% των νοικοκυριών, που είναι κατά 19,2 ποσοστιαίες μονάδες περισσότερο από τον μέσο όρο των φτωχών νοικοκυριών στο σύνολο της χώρας.

Ακολουθούν οι περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου με 53,5% (13,8% περισσότερο από τον μέσο όρο), Στερεάς Ελλάδας με 46,6%, Δυτικής Μακεδονίας με 44,7%, Αττικής με 43,7% και Κεντρικής Μακεδονίας με 40,9% των νοικοκυριών, όλες πάνω από τον μέσο όρο των φτωχών νοικοκυριών στο σύνολο της χώρας που ανήλθε στο 39,7% των νοικοκυριών.

Όσον αφορά τη μεταβολή του ποσοστού των φτωχών νοικοκυριών με οικονομική αδυναμία για ικανοποιητική θέρμανση τον χειμώνα κατά την περίοδο 2018-2022, σε χειρότερη κατάσταση βρέθηκαν τα φτωχά νοικοκυριά:

-της Στερεάς Ελλάδας που έφτασαν το 46,6% το 2022, με αύξηση του ποσοστού κατά 22,5% από το 2018 (24,2%),

-του Νοτίου Αιγαίου που έφτασε στο 53,5% το 2022, με αύξηση του ποσοστού κατά 14,3% από το 2018 (39,2%)

Το μέγεθος του προβλήματος αναδεικνύεται σε όλη του την έκταση εάν τα στοιχεία αναγνωστούν σε συνδυασμό με τα στοιχεία για τις περιφέρειες που έχουν το χαμηλότερο διαθέσιμο εισόδημα.

Έτσι, η περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας που έχει το μεγαλύτερο ποσοστό νοικοκυριών που βρίσκονται σε ενεργειακή φτώχεια (30,3%) είναι ταυτόχρονα και μία από τις περιφέρειες με το χαμηλότερο διαθέσιμο εισόδημα, 18,8 χιλιάδες ευρώ τον χρόνο (τρίτο χαμηλότερο το 2022).

Αντίστοιχα, χαμηλότερο από τον μέσο όρο του εισοδήματος στο σύνολο της χώρας έχει και η περιφέρεια Πελοποννήσου, 18,9 χιλ. ευρώ τον χρόνο, η οποία είναι η δεύτερη σε ποσοστό νοικοκυριών με αδυναμία θέρμανσης τον χειμώνα.

Επιπλέον και σύμφωνα πάντα με το ΚΕΠΕ,  η περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας, στην οποία το ποσοστό των φτωχών νοικοκυριών με οικονομική αδυναμία για θέρμανση το χειμώνα χειροτέρευσε περισσότερο από όλες τις περιφέρειες, αποτελεί ταυτόχρονα την περιφέρεια με το χαμηλότερο εισόδημα, αλλά και τη μόνη περιφέρεια, στην οποία το εισόδημα των νοικοκυριών αυτών μειώθηκε κατά 9,7%, την υπό εξέταση περίοδο.

E.A.

ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου