 | |
|
Ισπανικό το μπλακάουτ, ελληνικός ο πανικός
Γιάννης Κιμπουρόπουλος
Η λέξη πανικός, έστω κι αν δημοσίως καλύπτεται πίσω από καθησυχαστικές δηλώσεις και ασκήσεις αυτοκυριαρχίας, είναι αυτή που εκφράζει την αντίδραση των ελληνικών αρχών -κυβέρνησης, ρυθμιστικής αρχής, διαχειριστών- στο μπλακ άουτ της Δευτέρας σε Ισπανία και Πορτογαλία και στο ενδεχόμενο να συμβεί κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα. Παρότι από τις ισπανικές αρχές δεν έχει προσδιοριστεί η τελική αιτία κατάρρευσης του ηλεκτρικού δικτύου της Ιβηρικής, το ΥΠΕΝ, ο ΑΔΜΗΕ, ο ΔΕΔΔΗΕ και η ΡΑΑΕΥ είναι αδύνατο να κρύψουν ότι βασική πηγή ανησυχίας τους για τις αντοχές του ελληνικού δικτύου είναι η υπερπαραγωγή ρεύματος από τις συνδεδεμένες μονάδες Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, και μάλιστα σε πολύ κακή αναλογία μεταξύ αιολικής και ηλιακής ενέργειας.
Βεβαίως, δεν μπορούμε να μιλήσουμε ακριβώς για «ιβηρικό αιφνιδιασμό». Ηδη, πριν από το Πάσχα και ενόψει αύξησης της ζήτησης για ρεύμα, με τις ΑΠΕ (βοηθούντος του καιρού) να εισφέρουν σταθερά πάνω από το 40% της ηλεκτροπαραγωγής, οι διαχειριστές άρχισαν τις οργανωμένες μαζικές περικοπές μονάδων ΑΠΕ από το δίκτυο, για να αποφευχθεί ένα «μποτιλιάρισμα» στο δίκτυο λόγω αδυναμίας απορρόφησης του παραγόμενου ρεύματος. Από την περασμένη Κυριακή μάλιστα η συμβολή των ΑΠΕ εκτοξεύτηκε πάνω από το 60%, μέχρι και το 70% όπως συνέβη χθες. Οι αποσυνδέσεις των μεγάλων μονάδων είναι σχετικά εύκολη και εξ αποστάσεως, αλλά οι περικοπές των χιλιάδων αυτοπαραγωγών γίνονται με χειροκίνητη αποσύνδεση και συνεχείς ειδοποιήσεις.
Ενώ, λοιπόν, διατηρείται η ασάφεια για την αιτία κατάρρευσης του ιβηρικού ηλεκτρικού δικτύου (ο πορτογαλικός «ΑΔΜΗΕ» επιμένει στην εκδοχή του «ακραίου μετεωρολογικού φαινομένου» και η ισπανική κυβέρνηση και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ αποκλείουν το ενδεχόμενο πλεονάζουσα ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές να ευθύνεται για το μπλακάουτ), στην Ελλάδα εκπέμπονται αντιφατικά μηνύματα από τους αρμόδιους. Ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ, Γιώργος Μανουσάκης, μιλώντας σε ραδιοφωνικό σταθμό (Real FM) έδωσε μια σχετικά ρεαλιστική εικόνα, ευχαριστώντας τους χιλιάδες μικρούς παραγωγούς ΑΠΕ με τους οποίους συνεργάστηκαν και διαχειρίστηκαν την υπερπαραγωγή τις μέρες του Πάσχα χωρίς να υπάρξει κανένα απρόοπτο. Κι αυτό –δηλαδή οι περικοπές ΑΠΕ- θα συμβεί και τις επόμενες μέρες μέχρι και αύριο Πρωτομαγιά, καθώς αναμένεται μείωση της ζήτησης ρεύματος. «Κάνουμε ο,τι είναι εφικτό για να μη ζήσουμε κάποιο μπλακάουτ», είπε ο κ. Μανουσάκης.
Η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προτίμησε να σιωπήσει, αν και τη Δευτέρα συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη με συμμετοχή ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΡΑΕΕΥ κ.α. Στη σύσκεψη αποκλείστηκε το σενάριο κυβερνοεπίθεσης στο ελληνικό σύστημα ελέγχου του ηλεκτρικού δικτύου, πράγμα που άλλωστε έχουν αποκλείσει για την Ιβηρική οι ισπανικές και πορτογαλικές αρχές. Μία πιο ακριβή και τεχνικά εύστοχη περιγραφή των δομικών προβλημάτων του ελληνικού δικτύου (και πιθανότατα πολλών ευρωπαϊκών) ηλεκτροπαραγωγής και διανομής κάνει ο ομότιμος καθηγητής του ΕΜΠ Παντελής Κάπρος, «βετεράνος» της ενεργειακής τεχνολογίας, σε άρθρο του (στο energypress). «Δομικές αδυναμίες του συστήματος στο εσωτερικό της Ιβηρικής δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν την αλυσιδωτή αποσταθεροποίηση της συχνότητας και στη συνέχεια την αποσταθεροποίηση της τάσης λόγω απώλειας παραγωγής. Η σειρά γεγονότων απόρριψης φορτίου και διακοπής γραμμών και μονάδων παραγωγής για την προστασία τους οδήγησε αλυσιδωτά στο black-out», αναφέρει ο κ. Κάπρος, περιγράφοντας έμμεσα με ερμητικό τεχνοκρατικό λόγο το δομικό πρόβλημα που πολλαπλάσιο έχει το ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα. Με λίγα λόγια, χωρίς μεγάλα συστήματα αποθήκευσης του περίσσιου ρεύματος και χωρίς μηχανισμούς αδρανοποίησης των μονάδων ΑΠΕ, που παράγουν ρεύμα πολύ πάνω από τη ζήτηση, αλλά και αντίστροφα, το ηλεκτρικό δίκτυο της χώρας θα φλερτάρει πάντα με ένα μπλακάουτ.
Και τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα λόγω της κακής αναλογίας 3 προς 1 μεταξύ ισχύος φωτοβολταϊκών και αιολικών στο ελληνικό ηλεκτρικό δίκτυο, που δεν εξασφαλίζουν μια σχετικά σταθερή παραγωγή ρεύματος από ΑΠΕ όλο το 24ωρο, με αποτέλεσμα τεράστιες διακυμάνσεις από τα μεσημέρια της υψηλής ηλιοφάνειας και των ενίοτε μηδενικών χονδρικών τιμών μέχρι τη νύχτα που πιάνουν δουλειά οι μονάδες αερίου με τη συμβολή των αιολικών, εκτοξεύοντας τις χονδρικές τιμές. Χαρακτηριστική η διακύμανση σήμερα, 30 Απριλίου: -0,01 ευρώ/MWh η ελάχιστη τιμή, 163 ευρώ η μέγιστη. Αν προσθέσει κανείς και το γεγονός ότι η πρόταση «αποθήκευση ρεύματος από ΑΠΕ» -δηλαδή μπαταρίες συσσώρευσης ρεύματος- μπήκε στο λεξιλόγιο των ενεργειακών αρχών της χώρας μόλις τα τελευταία δύο χρόνια, αποκαλύπτεται ότι περίπου κατά τύχη έχει αποφευχθεί ένα μπλακ άουτ σε ένα ηλεκτρικό δίκτυο που «πρασινίζει» βίαια, άναρχα και τυχοδιωκτικά. Οπως επισημαίνουν καλοί γνώστες της ενεργειακής αγοράς, ακόμη και στις ΗΠΑ (τις οποίες ουδείς μπορεί να κατηγορήσει για υπερβολική κρατική παρέμβαση) είναι πια αδιανόητο να δοθεί άδεια μονάδας ΑΠΕ χωρίς παράλληλη μονάδα αποθήκευσης - μπαταρία. Στην Ελλάδα έχει γίνει ακριβώς το αντίθετο. Εχουν δοθεί χιλιάδες άδειες ΑΠΕ, με ένα τεράστιο ποσοστό να μένουν εκτός σύνδεσης, αλλά ελάχιστες συμπληρώνονται με μια μονάδα αποθήκευσης. Το κάρο μπροστά από το άλογο πού ακριβώς μπορεί να οδηγήσει;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου