«Είμαι Ισραηλινή. Fu*k the Israeli government»
Η Νόαμ είναι παιδί αλλά και εγγονή των κυνηγημένων του 20ού και του 21ου αιώνα. Ο πατέρας της είναι ασκενάζι Εβραίος με καταγωγή από τη Ρουμανία και η μητέρα της Εβραία από το Ιράν. Ή, όπως λέει και η ίδια, «έχω ένα ζευγάρι παππούδες από τους οποίους κληρονόμησα το τραύμα του Ολοκαυτώματος και ένα ζευγάρι από το οποίο πήρα κάτι περσικά χαλιά».
Το μεγαλύτερο «στίγμα» όμως που κουβαλά με υπερηφάνεια: το ότι είναι παιδί αριστερών γονιών. «Είναι τόσο ριζοσπάστες» λέει «που να φανταστείτε έφτασαν να πιστεύουν ότι Εβραίοι και Παλαιστίνιοι έχουν τα ίδια ανθρώπινα δικαιώματα». Το κοινό ξεσπά σε χειροκροτήματα όταν ακούει ότι ο πατέρας της οδηγήθηκε στη φυλακή στα χρόνια της πρώτης Ιντιφάντα γιατί αρνήθηκε να καταταγεί στον ισραηλινό στρατό και να υπηρετήσει σε κατεχόμενα εδάφη του Λιβάνου. «Να είστε σίγουροι θα μας συλλάβουν όλους μετά την παράσταση» λέει σε ένα ακροατήριο στο οποίο βλέπεις σημαίες και κονκάρδες με τη σημαία της Παλαιστίνης.
Η Νόαμ μεγάλωσε στο χωριό Νεβέ Σαλόμ (Οαση Ειρήνης) που δημιουργήθηκε από Εβραίους και Αραβες, ανάμεσα στην Ιερουσαλήμ και το Τελ Αβιβ, σαν απόδειξη ότι οι δυο κοινότητες μπορούν να ζήσουν ειρηνικά. Παρά τις καλές προθέσεις των ιδρυτών του, βέβαια, οι κάτοικοί του μετατρέπονταν κατά διαστήματα σε έναν περιοδεύοντα θίασο για ξένους πολιτικούς και διασημότητες που ήθελαν να παρουσιάσουν τα ειρηνευτικά τους διαπιστευτήρια σε περιόδους ύφεσης των εχθροπραξιών – έτσι γνώρισε η Νόαμ τη Χίλαρι Κλίντον και τον Ρίτσαρντ Γκιρ.
Το αποτέλεσμα ήταν ότι η ίδια μεγάλωσε σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον, αλλά ακόμη και με ένα διαφορετικό εκπαιδευτικό σύστημα. «Οταν όλα τα παιδιά, έξω από το χωριό, γιόρταζαν την ημέρα της ανεξαρτησίας του Ισραήλ, εγώ και οι συμμαθητές μου τιμούσαμε τη Νάκμπα», την ημέρα της εθνοκάθαρσης και της μαζικής δολοφονίας των Παλαιστινίων το 1948.
Με αυτό το πνευματικό κεφάλαιο, σύντομα βρέθηκε να εργάζεται και στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, μια θέση για την οποία ήταν ενθουσιασμένη αν και σταδιακά συνειδητοποίησε ότι αποτελεί χάσιμο χρόνου. Ηταν η στιγμή, όπως λέει, που άκουσε ότι στην Ουκρανία ένας Εβραίος κωμικός υποδυόταν τον πρόεδρο σε μια τηλεοπτική σειρά και τελικά έγινε πραγματικά πρόεδρος… κάποιος Ζελένσκι.
Η Νόαμ είχε τα ίδια αν όχι περισσότερα τυπικά προσόντα από τον πρόεδρο της Ουκρανίας, αλλά αποφάσισε ότι η stand-up κωμωδία είναι πολύ πιο δυνατό όπλο για όσους θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο. Με πτυχία θεατρικών σπουδών και διεθνών σχέσεων κατάφερνε να ενώνει με μοναδικό τρόπο τον κόσμο της πολιτικής και του θεάματος. Δυστυχώς ή ευτυχώς, όμως, βρέθηκε σε αυτό που η Δύση θεωρεί λάθος πλευρά της Ιστορίας.
Ειδικά μετά την 7η Οκτωβρίου η καριέρα της ως κωμικού στο Ισραήλ ίσως και να έχει τερματιστεί ολοκληρωτικά. «Αν η ελευθερία του λόγου ήταν προβληματική στο Ισραήλ», μου εξηγεί, «σήμερα είναι ανύπαρκτη». Πριν ακόμη από την επιχείρηση της Χαμάς υπήρχαν Ισραηλινοί θεατές που ζητούσαν να σταματήσει η παράσταση φωνάζοντας ότι είναι προδότρια και πως ο IDF «είναι ο πιο ηθικός στρατός του κόσμου». Κάποιες φορές κατάφερνε να ενσωματώνει αυτές τις αντιδράσεις στα σκετσάκια της - ένας τίτλος τιμής για κάθε stand-up κωμικό. Σε άλλες περιπτώσεις, οι προπηλακισμοί ήταν τόσο άγριοι ώστε έπρεπε να ακυρωθεί η παράσταση.
Η Νόαμ μπορεί να εμφανίστηκε στην Ελλάδα την εβδομάδα που ο Χριστόφορος Ζαραλίκος δεχόταν άλλη μια μήνυση για τις παραστάσεις του, αλλά η ίδια αισθανόταν ότι βρίσκεται σε ένα ασφαλές καταφύγιο για να πει όσα δεν μπορεί να εκφράσει στη χώρα της. «Αισθανόμουν ότι βρίσκομαι σε έναν χώρο που μπορώ να πω “γεια σας, είμαι Ισραηλινή Εβραία, γα****αι η κυβέρνηση του Ισραήλ”. Ηταν μια μορφή απελευθέρωσης και κάθαρσης αφού στο Ισραήλ αισθάνομαι διαρκώς ότι λογοκρίνομαι».
Ισως, όπως μου εξήγησε, εκτός από τη θερμή υποδοχή από το κοινό, να βοήθησε και το γεγονός ότι εμφανίζεται στα αγγλικά. «Οταν κάνω [stand-up] στα εβραϊκά ή τα αραβικά», εξηγεί η Νόαμ, «αισθάνομαι σαν να με κοιτάζουν συνέχεια τα ξαδέρφια μου». Παρ’ όλα αυτά έχει δοκιμάσει και πιο δύσκολες περιοχές. Στο Λος Αντζελες είχε μεγάλη επιτυχία εμφανιζόμενη και πάλι μαζί με τον Σάμι Ομπεΐντ, ενώ διεθνή τηλεοπτικά δίκτυα άρχισαν να αναζητούν την Ισραηλινή κωμικό «που τα έβαζε με την κυβέρνηση και τον στρατό της χώρας της».
Στη Γερμανία, όμως, όπου εμφανίστηκε πριν από δέκα χρόνια, η κατάσταση ήταν πιο σύνθετη. «Επειδή είμαι Ισραηλινή Εβραία δεν μπορούσαν να μη με ακούσουν και γι’ αυτό αισθάνθηκα ακόμη μεγαλύτερη υποχρέωση να τους πω “ακούστε παιδιά, αν υποστηρίζετε όσα κάνει το Ισραήλ, βρίσκεστε στη λάθος πλευρά της Ιστορίας”». Μια δεκαετία, βέβαια, στην οποία το γερμανικό κράτος έφτασε να κατάσχει τραπεζικούς λογαριασμούς Εβραίων επειδή υποστήριζαν τα δικαιώματα των Παλαιστινίων, είναι μεγάλο χρονικό διάστημα και σήμερα δεν γνωρίζει πώς θα την αντιμετώπιζε το γερμανικό κοινό.
Το γεγονός πάντως ότι μεταφέρει ένα ισραηλινό διαβατήριο στις αποσκευές της, μερικές φορές της δημιουργεί την αίσθηση ευθύνης να λειτουργήσει όχι μόνο σαν παιδαγωγός σε ένα κοινό που δεν ενημερώνεται για όσα πραγματικά συμβαίνουν στη Γάζα, αλλά και σαν δημοσιογράφος, που μεταφέρει τις τελευταίες εξελίξεις. Μετά την τελευταία εμφάνιση του Νετανιάχου στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ή αμέσως μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις του Ισραήλ στους βομβητές της Χεζμπολάχ, πρόσθεσε τα τελευταία στοιχεία του ρεπορτάζ στα κείμενα που θα παρουσίαζε σε λίγη ώρα σε παραστάσεις. Απλές και κατανοητές ατάκες όπως: «Δώστε στον Νετανιάχου έναν βομβητή».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου